Probleem

Het Panorama Mesdag is één van de weinig overgebleven geschilderde “panorama afbeeldingen” uit de 19e eeuw. Het ruim honderd jaar oude doek vertoonde vele scheuren ten gevolge van licht, vocht en temperatuur bij een constante belasting van het eigen gewicht. Het doek was bros geworden, zodat volledig doorscheuren van het beschilderde doek niet ondenkbaar was. 

Analyse

Uit eerder onderzoek was gebleken dat het katoendoek slechts een kwart van zijn oorspronkelijke sterkte bezat. Aan de onderzijde en bij de ophanging zaten enige honderden scheuren. Door de omvang van het schilderij (hoogte: 1.5 meter, lengte: 114.5 meter) moest de restauratie ter plekke worden uitgevoerd. 

Oplossing
Er is besloten om het gehele doek van achteren te doubleren met een nylon steunweefsel. Computerberekeningen zijn uitgevoerd om optredende spanningen en vorm van het doek na het doubleren in te schatten. Als verbindend element is een smeltlijm toegepast. Klimaattesten zijn uitgevoerd om de bestendigheid van de verflaag en de verbinding vast te stellen. Ook moest een reinigingsmethode aan de achterzijde van het oorspronkelijk doek uitgezocht worden. De nylon stroken werden als rollen behang van boven naar beneden aangebracht, verwarmd en aangedrukt met een vacuüm-raam. Met behulp van een proefopstelling op ware grootte is de aanbrengtechniek geoptimaliseerd.

Voordelen
Mede door de berekeningen en proeven vooraf kon de restauratie van het doek in vier maanden tijd geklaard worden en zal het versterkte doek er weer vijftig jaar tegen kunnen. Ook is de oorspronkelijke concave vorm van het doek behouden gebleven.